„Ta książka zrodziła się ze sprzeciwu wobec pozorów kultury, religii i mądrości. Przede wszystkim pozoru dialogu między wierzącymi i niewierzącymi”. Tak o książce Jerzego Sosnowskiego – kolejnego tegorocznego laureata Nagrody Znaku i Hestii im. ks. J. Tischnera – mówi Łukasz Tischner.

W myśli Tischnera najbardziej przekonuje go „silne powiązanie wolności z chrześcijaństwem”, mówi w wywiadzie, którego z okazji otrzymania nagrody udzielił „Tygodnikowi Powszechnemu” („Ruch wahadła”, rozmawiał Marcin Żyła – nr 17/2016). „W Nowym Testamencie pada wprawdzie zdanie: >>powołani zostaliście do wolności<< – ale ponieważ wolność pozwala m.in. na wybory, które oceniamy jako niemoralne, w tradycji Kościoła katolickiego bywa postrzegana jako zgoda na zło. Tischner próbował z tego wybrnąć. Pamiętam rekolekcje w warszawskim kościele św. Krzyża w 1985 r., podczas których przypominał, w jaki sposób wolność rozumieją egzystencjaliści. Człowiek jest dla nich niczym pająk w sieci; każda jej nić to inny wybór. Każdy wybór sytuację wolności automatycznie znosi. Paradoks polega na tym, że aby wybrać wolność, należałoby właściwie powstrzymać się od działania. Tischner przeciwstawiał temu wolność rozumianą dialogowo, jako odzew na konkretne wezwanie”.
W tej samej rozmowie dodaje: „Nie chciałbym wygłaszać jeremiad, ale wydaje mi się, że tischnerowskie powiązanie wolności z wezwaniem – czyli z dialogiem – siłą rzeczy nie ma się zbyt dobrze w czasach, w których dialog społeczny znajduje się w sytuacji opłakanej. Pomimo stereotypu, że dla Polaka wolność była zawsze najważniejsza, nie jestem też przekonany, czy dziś jako społeczeństwo rzeczywiście stawiamy ją na pierwszym miejscu”.

Kim jest Jerzy Sosnowski? To pisarz, publicysta, dziennikarz. Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie doktoryzował się z literatury Młodej Polski. Był nauczycielem w niepublicznym Autorskim Liceum Ogólnokształcącym nr 42 w Warszawie, wykładał w Kolegium Nauczycielskim w Suwałkach i w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie, pracował też jako specjalista ds. kultury mowy przy Związku Artystów Scen Polskich. Jest członkiem Rady Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk. W latach 90. był szefem publicystyki kulturalnej TVP (współtworzył m.in. program „Pegaz”). Od 2000 roku jest związany z Polskim Radiem – najpierw z Dwójką, a potem Trójką, gdzie prowadził m.in. audycję publicystyczną Klub Trójki (do marca 2016 r.). Zajmuje się krytyką literacką i filmową, od 2005 roku jest stałym felietonistą „Więzi”, publikuje też regularnie w „Tygodniku Powszechnym”.

Jest autorem powieści „Apokryf Agłai” (2001), „Prąd zatokowy” (2003), „Tak to ten” (2006), „Instalacja Idziego” (2009), „Spotkamy się w Honolulu” (2014) i „Sen sów” (2016) oraz zbiorów opowiadań „Wielościan” (2001) – za który otrzymał Nagrodę Kościelskich – oraz „Linia Nocna. Singles Collection” (2002). Opublikował też kilka książek eseistycznych, m.in. „Ach” (2005), „Czekanie cudu” (2009) oraz „Co Bóg zrobił szympansom?” (2015), która zwróciła uwagę jury Nagrody Znaku i Hestii im. ks. Józefa Tischnera.

„Ta książka zrodziła się ze sprzeciwu. Sprzeciwu wobec pozorów kultury, religii i mądrości. Przede wszystkim jednak pozoru dialogu między wierzącymi i niewierzącymi. Jerzy Sosnowski kilkakrotnie odwołuje się w swojej książce do idei dialogu, którą zarysował w >>Etyce solidarności<< ksiądz Józef Tischner, i przypomina, że prawdziwy dialog zakłada wstępną gotowość do uznania, że adwersarz ma w jakiejś mierze rację. Gotowość autentyczną, która nie jest misjonarskim podstępem. Rzadka to postawa, przynajmniej w wymiarze tzw. sfery publicznej”, napisał w recenzji książki „Co Bóg zrobił szympansom?” Łukasz Tischner.

Jerzy Sosnowski otrzymał Nagrodę Znaku i Hestii im. ks. Józefa Tischnera w kategorii publicystyki lub eseistyki na tematy społeczne, która uczy Polaków przyjmować „nieszczęsny dar wolności”. Jury w werdykcie podkreśliło, że w książce „Co Bóg zrobił szympansom?” Sosnowski „przywraca blask słowu dialog. Jego słowa burzą sztuczny mur rozdzielający wierzących od niewierzących i otwierają na wymiar tajemnicy. Tajemnicy, która przekracza ludzkie pojęcia, ale jest dana wszystkim – wierzącym i niewierzącym”.