Dwie debaty – „O godności osoby ludzkiej” (15 kwietnia) oraz „Kościół, świat, dialog” (16 kwietnia) odbędą się w ramach „Dziedzińca Dialogu”, organizowanego przez metropolitę warszawskiego kard. Kazimierza Nycza i prezydent Warszawy Hannę Gronkiewicz-Waltz. Gośćmi imprezy będą m.in. kard. Gianfranco Ravasi, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Kultury, i wybitny socjolog Hans Joas.

„Dziedziniec Dialogu, czyli spotkanie wierzących z niewierzącymi, znalazł swoje stałe miejsce na kulturalnej mapie Warszawy”, piszą na swojej stronie organizatorzy. „Archidiecezja Warszawska oraz Centrum Myśli Jana Pawła II, instytucja kultury Miasta Stołecznego Warszawy, już po raz drugi zaprosili do stolicy przedstawicieli świata polityki, kultury i nauki – ludzi reprezentujących odmienne światopoglądy oraz wyznających różne wartości”.

Oto szczegółowy program:

Debata: „Podstawa podstaw. O godności osoby ludzkiej”
15 kwietnia (środa), godz. 17
Audytorium Minus Gmachu dawnej Biblioteki Uniwersyteckiej (ul. Krakowskie Przedmieście 26/28)
Uczestnicy: kard. Gianfranco Ravasi – przewodniczący Papieskiej Rady ds. Kultury; Jacek Hołówka – filozof i etyk, profesor Instytutu Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego; Hans Joas – socjolog oraz teoretyk myśli społecznej, profesor socjologii religii Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Humboldta w Berlinie; Magdalena Środa – filozof, etyk, publicystka, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; Andrzej Zoll – prawnik, profesor prawa karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Prowadzenie: Sebastian Duda, Centrum Myśli Jana Pawła II.

W większości nowoczesnych systemów prawnych i konstytucyjnych, jak również w szeregu dokumentów normujących funkcjonowanie wspólnoty międzynarodowej – chociażby w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ – istnieje pojęcie „godności człowieka”. Zazwyczaj to z niego, jako nienaruszalnego i chronionego przez władze państwowe fundamentu życia społecznego wyprowadzane są wszelkie wolności i prawa jednostek oraz prawa obywatelskie. O godności człowieka mówimy dziś często w sposób intuicyjny, rzadko próbując dokładnie ją definiować i poszukiwać jej korzeni. Debata o rozumieniu godności pozostaje nie tylko sporem filozofów i etyków, ale urasta do rangi jednej z najważniejszych dyskusji współczesnej cywilizacji, mającej wpływ na szereg kluczowych dziedzin naszego życia: kształt prawa cywilnego i karnego, stosunki międzynarodowe, ochronę zdrowia lub edukację. W ramach refleksji nad godnością człowieka mamy do czynienia z dwoma zasadniczymi stanowiskami: religijnym, dowodzącym, iż godność jest wynikiem działania nadprzyrodzonego Boga, tworzącego człowieka jako niepowtarzalną osobę na swój obraz i podobieństwo, oraz laickim, wskazującym, że człowiek jest istotą wewnętrznie wolną, zdolną do dokonywania wyborów moralnych. Obydwa stanowiska, pomimo istotnych różnic, rzutujących później na zakres praw przynależnych człowiekowi w związku z jego godnością, podzielają jednak przekonanie, że godność powinna być czymś niezbywalnym. Współczesna kultura, przesycona ideą postępu i pierwiastkiem komercji próbuje nas jednak przekonać, że pojęcie godności człowieka i godności życia może zostać zredefiniowane pod kątem utylitarnym i jakościowym. W tym ujęciu liczy się już nie tyle niezbywalność i oczywistość ludzkiej godności, ale to, czemu ona służy i jaką formę ma przybrać, aby atrakcyjnie prezentować się społeczeństwu rynkowemu, które łączy nie tyle wspólna tożsamość i uniwersalne zasady moralne, co swoiście rozumiana kontraktowość i interesowność. Wydaje się, że taka właśnie zmiana znaczenia godności oddziałuje na szereg praw ustanawianych w wielu krajach, dotyczących zasadniczych norm życia społecznego. Jakie rozumienie godności powinno uznawać się za „źródło i podstawę praw i wolności”? Czy godność rozumiana jako niezbywalne człowieczeństwo jest jeszcze dziś granicą w życiu politycznym i społecznym? Na te pytania spróbują odpowiedzieć zaproszeni prelegenci.

Debata: „Kościół, świat, dialog”
16 kwietnia (czwartek), godz. 17.00
Dom Arcybiskupów Warszawskich (ul. Miodowa 17/19)
Uczestnicy: kard. Gianfranco Ravasi – przewodniczący Papieskiej Rady ds. Kultury; Mirosława Grabowska – socjolożka, profesor w Instytucie Socjologii UW, dyrektor Centrum Badania Opinii Społecznej; Adam Michnik – dziennikarz, historyk, działacz polityczny, twórca i redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”; Marek Jurek – prezes Prawicy Rzeczypospolitej, poseł do Parlamentu Europejskiego; Wiktor Osiatyński – politolog i dziennikarz, członek Komitetu Bioetyki PAN, specjalizujący się w historii doktryn polityczno-prawnych.
Prowadzenie: Katarzyna Janowska, dyrektor TVP Kultura.

Od początku między Kościołem a światem istniało napięcie. To napięcie dotyczy każdego człowieka, bo świat i Kościół spotykają się w człowieku. W Polsce napięcie między Kościołem a światem nigdy nie prowadziło do rozłamu, lecz do owocnego dialogu. W czasach komunizmu, w obliczu rosnącej siły autorytarnego państwa Kościół odkrywał swoją rolę w budowaniu podmiotowości społeczeństwa, a z drugiej strony społeczeństwo odkrywało swoją podmiotowość w Kościele. Do tej zmiany przyczynili się Leszek Kołakowski, Jacek Kuroń, ks. Józef Tischner i Jan Paweł II. Każda z tych osób budowała mosty między Kościołem a światem. Czy dziś, kiedy żyjemy już w naszym państwie, drogi między Kościołem a światem muszą się rozchodzić? Czy nie potrzeba nam mostów? Czy napięcie musi doprowadzić do rozłamu? Jakie powinno być miejsce Kościoła we współczesnym świecie? Jak będzie się ono zmieniać? Czy Kościół powinien dostosować się do świata? Jakie oczekiwania ma świat wobec Kościoła? Czy dialog między nimi jest jeszcze możliwy? Te pytania mają fundamentalne znaczenie dla Polski, której tożsamość silnie naznaczona jest przez chrześcijaństwo. Te pytania są zatem pytaniami o naszą przyszłość.