W piątek 14 września w Krakowie Kuba Szpilka i Piotr Mazik opowiedzą o książce, której bohaterką jest jedna z najbardziej znanych polskich ulic. Spotkanie, które rozpocznie się o godz. 18 w DeRevolutiobus Books&Cafe (Bracka 14), poprowadzi Wojciech Bonowicz.

 

Krupówki – główna ulica Zakopanego, którą dziś co roku przechadza się blisko milion turystów – były najpierw ścieżką biegnącą wśród łąk i młaków (bagien). Gdzieś w okolicach roku 1870 ścieżka zaczęła jednak stawać się bitą drogą. Połączyła wieś, skupioną wówczas wokół małego, drewnianego kościółka, z Kuźnicami, gdzie kończył się właśnie okres intensywnej eksploatacji tatrzańskiej rudy. Historia Krupówek, choć stosunkowo niedługa, ukazuje jak w soczewce losy nie tylko Zakopanego czy Podhala, ale też procesy, które w ciągu następnych dziesięcioleci miały miejsce w Galicji i całej Europie Środkowej.

Tak właśnie historię sławnej ulicy przedstawiają autorzy książki „Krupówki” – Kuba Szpilka i Piotr Mazik. Nie rekonstruują kolejnych etapów jej powstawania, nie sporządzają indeksu budynków wznoszonych i burzonych, nie proponują też spaceru krok po kroku, podczas którego można by przypomnieć, co działo się w przeszłości na poszczególnych działkach. W zamian proponują coś ciekawszego: esej o naturze społeczeństw i miast, o zmaganiu idei porządku z ideą swobody, o zmieniających się modach, wreszcie – o przypływach i odpływach koniunktury. „Zobaczymy w tej książce świat w ziarenku piasku i odczytamy ślad własnych linii papilarnych”, napisał w rekomendacji książki Jacek Leociak. „Bo wszyscy jesteśmy z jakiejś ulicy, a ta zakopiańska staje się sceną dramatu naszej własnej tożsamości – chwiejnej, rozmytej, wciąż szukającej oparcia w tym, co trwałe i nienaruszalne. Krupówki jako theatrum mundi, gdzie mit góralszczyzny zderza się z mitem nowoczesności, piękno z tandetą, aktorzy są bez twarzy, sceneria zunifikowana, a prawdziwym bohaterem jest ruch”.

Podkreślić należy, że esej ten jest pełen konkretów: nazw lokali, adresów, imion i nazwisk, nawet liczb (czy wiedzieli Państwo na przykład, że dziś na Krupówkach jest 165 drzew?). Kto będzie szukał w nim konkretnych faktów, znajdzie je bez trudu. Zobaczy Zakopane z początku wieku, z „alpejską”, a potem „witkiewiczowską” architekturą; Zakopane Polski międzywojennej, szybko się rozwijające, przyciągające coraz więcej turystów i inwestorów; smutne Zakopane czasu okupacji, kiedy to wymordowano lub wywiezioną jedną czwartą jego mieszkańców i wyburzono wiele domów, pozostawiając na Krupówkach puste place; wreszcie – elitarne i jednocześnie przaśne Zakopane PRL-u i zmieniające się szybko i w niejasnym kierunku Zakopane ostatnich 30 lat. Autorzy bardzo zadbali o szczegóły, ale wtopili je w szerszą opowieść, która pozwala zrozumieć m.in. dlaczego ta zatłoczona, chaotycznie zabudowana ulica miejsce przyciąga tak wielu amatorów.

O tym, a także o wielu innych sprawach będzie można porozmawiać z autorami w najbliższy piątek 14 września w Krakowie. Zapraszamy!

 

Książka ukazała się w serii „zakopiańskiej” Wydawnictwa Czarne. Partnerem wydania jest Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem. „Krupówki” można zamówić tutaj.