„Trudno oprzeć się wrażeniu, że im bardziej oddalamy się od czasu, w którym żył Jan Paweł II , tym mniej rozumiemy jego myśl”, pisze w swojej najnowszej książce ks. Alfred Marek Wierzbicki.

 

„Kruche dziedzictwo. Jan Paweł II od nowa” to niewątpliwie jedna z najciekawszych publikacji przygotowanych z okazji 40. rocznicy wyboru kard. Karola Wojtyły na papieża. Rocznicy, dodajmy, dość smutno w Polsce obchodzonej – w cieniu walki wyborczej, kontrowersji wokół filmu „Kler” oraz protestów przeciwko tuszowaniu przypadków pedofilii wśród duchownych. Atmosferę świętowania psuły też, płynące z kościelnych środowisk konserwatywnych, coraz liczniejsze ataki na urzędującego obecnie papieża Franciszka, a zwłaszcza ustawianie go w opozycji do Jana Pawła II. Książka ks. Alfreda M. Wierzbickiego na pewno nie obniży temperatury toczących się sporów, ale może wprowadzi w nie nieco porządku. Tym bardziej, że autor przygląda się pontyfikatowi papieża-Polaka zarówno z perspektywy historycznej, jak i naszej współczesnej.

„Ksiądz Wierzbicki”, pisze we wstępie Karol Tarnowski, „od początku uwydatnia kluczowy moment myśli Jana Pawła II: jego uniwersalizm płynący z idei wolnej osoby ludzkiej oraz nauczania Ewangelii. Ten zasadniczy nurt filozoficznego i chrześcijańskiego uniwersalizmu jest nieprzemijającą wartością, którą niesie w sobie humanistyczne przesłanie Jana Pawła II i które zrosło się na zawsze z dziedzictwem Soboru. Papież z Polski – wraz z wielkimi niedocenianymi przedtem europejskimi teologami – wniósł orientację zdecydowanie humanistyczną do nauczania Kościoła. Pozwala ona z jednej strony przerzucić mosty między katolickim chrześcijaństwem a mentalnością oświeceniową (która ulega zresztą dekonstrukcji), z drugiej umieścić w samym sercu etyki chrześcijańskiej osobę Jezusa Chrystusa – a nie abstrakcyjną, legalistyczną doktrynę nakazów i zakazów. (…) Ten uniwersalizm jest skarbem, którego należy strzec za wszelką cenę. To on powinien zakazywać raz na zawsze ksenofobii, antysemityzmu czy antyislamizmu, które rozkwitają u nas przy okazji >>dobrej zmiany<<. To on zabrania traktowania człowieka jako rzeczy jakkolwiek by rozumianej”.

„Proroczy głos Soboru w sprawie islamu”, „Kłopot Kościoła z demokracją?”, „Piastowski Wyszyński, jagielloński Wojtyła. Dwie chrześcijańskie interpretacje polskości”, „Nacjonalistyczny smog nad Polską”, „Odwaga myślenia według Wojtyły”, „Pożegnanie kary śmierci”, „Marzenie nadal inspiruje. Walka bez przemocy w XXI wieku” – oto przykładowe tytuły zebranych w tomie artykułów. Już ten skromny wybór pokazuje, jak szeroka – i jednocześnie gorąca – jest poruszana tematyka.

Tropicielom tischnerianów podpowiadamy, że w książce kilka razy pojawiają się nawiązania do myśli autora „Etyki solidarności”. Ks. Wierzbicki chętnie przywołuje zwłaszcza Tischnerowskie opisy „religii schorowanej wyobraźni” oraz jego ostrzeżenia przed upolitycznianiem chrześcijaństwa. Autor zwraca też uwagę, że zawarta w tekstach Tischnera wizja „księdza na manowcach” jest bliska koncepcji wychodzenia z orędziem Ewangelii do „człowieka z egzystencjalnych peryferii”, zawartej w nauczaniu papieża Franciszka, ale wyprowadzonej z myśli jego polskiego poprzednika.

 

Książkę „Kruche dziedzictwo. Jan Paweł II od nowa” można zamówić tutaj.