Taki tytuł nosi artykuł Piotra Sikory – teologa, laureata Nagrody Znaku i Hestii im. ks. J. Tischnera – opublikowany w najnowszym „Tygodniku Powszechnym” (nr 23/2015). Czy dzisiejszy homo faber (człowiek pracujący) potrafi odpoczywać? – pyta autor. I czy polski chrześcijanin potrafi świętować? „Słowo >>odpoczynek<< nie za bardzo kojarzy nam się z z życiem duchowym”, pisze Sikora.
„Chrześcijański problem z odpoczynkiem uderzył mnie, gdy przebywałem w grupie religijnych żydów, w momencie nadejścia szabatu. Mogąc uczestniczyć w ich świętowaniu, patrzyłem z coraz większą zazdrością: o, jak bardzo my nie umiemy tak celebrować świąt. Wkrótce nadeszła Wielkanoc. Nagle jasno zobaczyłem, jak to u mnie wygląda. Intensywnie przeżywany Wielki Tydzień, z Triduum Paschalnym, wielkopiątkowym postem, ale wszystko to przecież otoczone jest normalnym czasem pracy zawodowej i dodatkową robotą konieczną do przygotowania świąt. I – właśnie – święta: spotkania rodzinno-towarzyskie, obżarstwo, ale i pojawiające się już na horyzoncie sprawy zawodowe, które niecierpliwie czekają, by rzucić się do gardła po powrocie do pracy i… gwałtowny spadek >>religijnej temperatury<<.
Świąteczny odpoczynek pozostawiał niedosyt. Nie był ani dostatecznie święty, ani nie pozwalał odpocząć. Teraz myślę, że właśnie to rozerwanie celebrowania świętości i odpoczywania jest korzeniem problemu”, pisze Piotr Sikora.
Odwołując się do tekstów Nowego Testamentu, jak i apokryficznej Ewangelii Tomasza, teolog zwraca uwagę, że w chrześcijaństwie droga wiary jest „drogą do środka, ku odkryciu swojego wewnętrznego światła. Zaś spoczynek, odpoczynek jest aspektem Boskiej natury. Jeśli nie odnajdziemy w sobie miejsca odpoczynku, odbijającego spoczynek Boski, grozi nam, że >>staniemy się mięsem i zostaniemy zjedzeni<< (EwT 60) – będziemy zredukowani tylko do wymiaru zwierzęcego, przemijającego. Pożre nas najbardziej żarłoczna bestia: czas. Z drugiej strony właśnie istniejąca w nas przestrzeń Boskiego światła i spoczynku pozwala na właściwe funkcjonowanie w rzeczywistości, obejmujące także odpoczynek w jego prozaicznym, przyziemnym aspekcie. Innymi słowy: istnieje bezpośredni związek pomiędzy odnalezieniem w sobie Boskiego odpoczynku a sposobem spędzenia wolnego popołudnia czy urlopu”.
Jak jednak nauczyć się odpoczywać? Autor podsuwa kilka wskazówek, wśród nich najprostszą, a prawdopodobniej najtrudniejszą w praktycznym zastosowaniu: „chcąc odpocząć, odpoczywaj, chcesz nauczyć się świętowania – świętuj. Nie rób niczego innego. Tu ujawnia się mądrość Izraela, która odkryła i przechowuje zapomnianą nieco przez chrześcijaństwo wartość szabatowego zaprzestania określonych czynności, choćby nie wiem jak wydawały się potrzebne, choćby nie wiadomo co się działo. Że będzie niezrobione? Że okazja przeminie i się już nie powtórzy? Cóż to jest wobec wieczności JHWH? (Jak pokazują ewangeliczne spory Jezusa z faryzeuszami, jedyną racją przerwania spoczynku szabatu jest bezpośrednia konieczność zaradzenia czyjemuś cierpieniu).
Świętuj zatem, nawet jeśli ci nie wychodzi, nawet jeśli mieszkanie nieposprzątane, myśli nieuspokojone wciąż biegają do pracy; świętuj tak, jak potrafisz (świętowanie to nie zawody). Świętuj dla samego świętowania, nie po coś. Jezus wielokrotnie mówił: >>Jeśli się nie odmienicie i nie staniecie jak dzieci, nie wejdziecie do Królestwa niebieskiego<< (por. Mt 18, 3). Dzieckiem jest ten, kto się bawi, tzn. robi coś bez innego celu, dla samej właśnie zabawy. Romano Guardini, jeden z największych teologów XX w., przyrównał do zabawy samą celebrację liturgii – jako czynność podejmowaną wspólnie, która jest celem samej siebie, nie służy niczemu innemu. Podobnie, jeśli wspólnie celebrujemy w ten sposób czas odpoczynku, spędzając go razem dla samego bycia ze sobą – czynimy z niego święto, liturgię, otwieramy w nim Boski wymiar”.
Cały tekst można znaleźć w najnowszym „Tygodniku Powszechnym” (nr 23/2015), który można zamówić tutaj.