„Czy prawa człowieka są zachodnie?”, „Czy potrzebujemy religii?”, „Wiara jako opcja” – już same tytuły kilku najgłośniejszych książek Hansa Joasa świadczą o tym, że mamy do czynienia z uczonym i myślicielem podejmującym tematy bardzo ważne dla współczesnego świata. W piątek 21 kwietnia – jako gość główny 17. Dni Tischnerowskich w Krakowie – Hans Joas wygłosi wykład zatytułowany „Potęga sacrum”.
Profesor socjologii religii Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Humboldtów w Berlinie oraz Committee on Social Thought na Uniwersytecie Chicagowskim. Doktor honoris causa Uniwersytetu w Tybindze oraz Uniwersytetu w Uppsali. Laureat wielu prestiżowych wyróżnień, m.in. Nagrody Hansa Kiliana, Nagrody Rene Königa, Nagrody Badawczej Maxa Plancka oraz Nagrody Amerykańskiego Stowarzyszenia Socjologicznego. 68-letni Hans Joas to niewątpliwie postać należąca do światowej czołówki intelektualnej.
Rozległość jego zainteresowań i kompetencji budzi podziw i niedowierzanie (bibliografia jego prac liczy 44 strony!). W swoich badaniach zajmował się m.in. amerykańskim pragmatyzmem, pochodzeniem wartości (książka „Powstawanie wartości” ukazała się po polsku w 2009 roku), wpływem wojny na kształtowanie się nowoczesnych społeczeństw („War and Modernity” [Wojna i nowoczesność]), rolą religii w życiu społecznym oraz problematyką sakralizacji i desakralizacji („Do We Need Religion?” [Czy potrzebujemy religii?], „Faith as an Option. Possible Futures for Christianity” [Wiara jako opcja. Możliwe scenariusze dla chrześcijaństwa], Kirche als Moralagentur [Kościół jako instancja moralna]), a także kwestią powszechności praw człowieka („The Sacredness of the Person: A New Genealogy of Human Rights” [Świętość osoby. Nowa genealogia praw człowieka], „Sind die Menschenrechte westlich?” [Czy prawa człowieka są zachodnie?]). W ostatnim czasie aktywnie włączył się w dyskusję na temat przyjmowania w Europie uchodźców z innych kultur.
Prowadzone przez niego badania mają na celu przezwyciężenie uproszczeń, jakie pojawiały się i pojawiają w teoriach sekularyzacji, oraz jałowych konfliktów pomiędzy fundamentalizmem świeckim i religijnym. Hans Joas uczestniczy w wielu inicjatywach mających na celu lepsze zrozumienie zachodzących obecnie procesów społecznych. Był jednym z pomysłodawców i koordynatorem interdyscyplinarnych studiów, których celem jest budowa międzycywilizacyjnych mostów. Współpracuje m.in. z Charlesem Taylorem i José Casanovą, którzy byli już gośćmi krakowskich Dni Tischnerowskich.
W piątek 21 kwietnia o godz. 17 w Auli Auditorium Maximum UJ (ul. Krupnicza 33) Hans Joas wygłosi wykład zatytułowany „Potęga sacrum”. „W ostatnich latach tzw. teoria sekularyzacyjna utraciła swą dominującą pozycję w studiach nad religią”, pisze w abstrakcie swojego wystąpienia. „Tylko garstka uczonych wciąż broni założenia, że ekonomiczny wzrost oraz naukowo-technologiczny rozwój prowadzą nieuchronnie do zaniku religii. Ale za tezą sekularyzacyjną kryje się narracja >>odczarowania<<, najmocniej wyartykułowana przez Maksa Webera, według którego proces ten miał swój początek w epoce prorockiej około 2500 lat temu. Narracja odczarowania jest obecnie największą przeszkodą na drodze do właściwego zrozumienia potęgi sacrum w ludzkiej historii. Nawet część najważniejszych krytyków tezy sekularyzacyjnej (jak Charles Taylor) zachowuje jej niektóre elementy. W wykładzie, rozwijającym główne wątki przygotowywanej do druku książki, narracja weberowska zostanie krytycznie przebadana i przeciwstawiona pewnej alternatywie”.
Wykład – będący częścią cyklu „Colloquia Tischneriana” – zostanie wygłoszony w języku angielskim i będzie tłumaczony symultanicznie (uczestnicy proszeni są o pobranie wcześniej słuchawek). Bezpośrednio po wykładzie o godz. 18 w tym samym miejscu odbędzie się „Jaskinia filozofów” – debata, w której obok gościa głównego Dni udział wezmą aktorka i działaczka społeczna Anna Dymna, socjolog Piotr Sztompka oraz historyk filozofii Steffen Huber. Debatę, zatytułowaną „Inny. Obcy. Bliźni. Granice otwartości”, poprowadzi Tadeusz Gadacz. Wstęp na oba wydarzenia jest wolny.