„Jak mało kto, Kołakowski jest dla młodych ludzi”, mówił kilka miesięcy temu w wywiadzie z Martą Perchuć-Burzyńską Zbigniew Mentzel. Od kilku lat pracował nad biografią Leszka Kołakowskiego. Teraz książka wreszcie trafia do księgarń.

 

„Ten wybitny filozof niechętnie mówił o sobie i życiu prywatnym, pozostając w cieniu swego dzieła”, czytamy na stronie internetowej Wydawnictwa Znak, które opublikowało książkę. „Pozbawiony w PRL-u prawa nauczania i obłożony zakazem druku, opuścił w 1968 roku Polskę, by wkrótce zostać profesorem prestiżowego All Souls College w Oxfordzie. Jego »Tezy o nadziei i beznadziejności« w latach 70. stały się głównym źródłem intelektualnej inspiracji dla powstającej w Polsce opozycji demokratycznej, a »Główne nurty marksizmu«, wielki rozrachunek z totalitaryzmem, to jedna z najważniejszych książek XX wieku”.

Pytany o to, co było wielkim tematem Leszka Kołakowskiego, Zbigniew Mentzel powiedział w cytowanej rozmowie, że były to samotność i śmierć. Wcześniej za centralne dla dzieła Kołakowskiego uznawano bądź to problematykę zła, bądź zagadnienie prawdy. „Kołakowski zdawał sobie sprawę z tego”, mówił Mentzel, „że człowiek nie może być naprawdę zakorzeniony w czymś, co jest skończone”. Stąd jego poszukiwania metafizyczne, stąd jego zainteresowanie myślą religijną i szereg artykułów i książek poświęconych tej problematyce (duża część z nich znalazła się w wydanym niedawno obszernym tomie „Chrześcijaństwo”).

Opowieść Zbigniewa Mentzla pokazuje Leszka Kołakowskiego jako człowieka uwikłanego w historię, a jednocześnie potrafiącego wydobywać się z niej i skłaniać innych do refleksji nad własnymi wyborami. W pracy nad książką autor korzystał z bogatego archiwum udostępnionego niedawno przez rodzinę filozofa.

Zbigniew Mentzel jest pisarzem, krytykiem, felietonistą i edytorem. Przygotował do druku osiem tomów pism rozproszonych Leszka Kołakowskiego, przeprowadził też obszerną rozmowę-rzekę z filozofem zatytułowaną „Czas ciekawy, czas niespokojny”. Ponadto jest autorem kilku zbiorów opowiadań i felietonów, a także dwóch powieści – „Wszystkie języki świata” i „Spadający nóż”.

 

Rozmowy Marty Perchuć-Burzyńskiej ze Zbigniewem Mentzlem można wysłuchać tutaj. A napisaną przez niego biografię Leszka Kołakowskiego można zamawiać tutaj.