„Pytania i opisy Tischnera trafiają w sam środek naszego świata. Podzielona wspólnota narodowa, podziały biegnące przez rodziny, przybywający z różnych stron świata uchodźcy i imigranci. Tischner nie podpowiada, jak postąpić w tej czy innej sytuacji. Jedyne, co robi, to uświadamia nam, co właściwie się dzieje, kiedy stajemy jedno naprzeciw drugiego. Ale może to właśnie jest nam teraz najbardziej potrzebne”. Wojciech Bonowicz zaprasza na 17. Dni Tischnerowskie.
„Wyobraźmy sobie”, pisze, „następującą sytuację: idziemy pustą ulicą przez nieznane miasto. Nie mamy konkretnego celu, po prostu wyruszyliśmy w drogę. Miasto nie jest przyjazne ani nieprzyjazne, to, co nas otacza, nic dla nas nie znaczy. Martwi nas tylko, że nie wiemy, która godzina, i czy idąc przed siebie, dojdziemy do jakiegoś interesującego miejsca.
Nagle na końcu ulicy pojawia się niewyraźna sylwetka. Jeszcze nie wiemy, kto to – kobieta, mężczyzna, dziecko – a jednak w tym momencie ulica zmienia swój charakter. Ten ktoś zbliża się w naszym kierunku. Po chwili rozpoznajemy: to kobieta. Odległość między nami szybko maleje. Za chwilę będziemy musieli podjąć decyzję: czy zatrzymać ją i zapytać o godzinę, czy po prostu minąć. Obojętna dotąd przestrzeń zmienia się: już nie jesteśmy sami i nie musimy być sami. Kobieta także się nam przygląda. Być może i ona rozważa, co zrobić: zatrzymać się czy minąć. I dla niej ta przestrzeń nie jest już przestrzenią obojętną. Niewykluczone, że wszystko skończy się banalnie. >>Przepraszam, czy nie wie pani, która jest godzina?<<, zapytamy. >>12:30<<, odpowie kobieta i ruszymy każde w swoją stronę. A może banalne pytanie stanie się początkiem rozmowy? Może okaże się, że kobieta też nie jest tutejsza i że potrzebuje pomocy? Może spytana o to, co jest poza miastem, powie, że nie warto tam iść i wskaże nam inny cel?
Jest coś przejmującego w tym, że pod koniec życia ks. Józef Tischner raz jeszcze wrócił do tematu spotkania. W jego komputerze zachowały się trzy eseje, które mają w nagłówkach słowo >>inny<<. Być może jest to zaczątek książki, którą zamierzał napisać. Jedno jest pewne: Tischner wraca do obrazu, któremu poświęcił już wcześniej sporo miejsca w swoich tekstach. Oto przecinają się drogi dwóch osób. Co się właściwie dzieje? Co z tego wyniknie? Jaka szansa się otwiera?
Teksty Tischnera nie są, oczywiście, analizami psychologicznymi. To teksty filozofa. Filozofów interesuje istota sprawy. Główne pytanie brzmi: jak to możliwe, że dochodzi lub nie dochodzi do spotkań? Za tym pytaniem idą następne. W jaki sposób inny staje się bliskim (czy bliźnim)? Co powoduje, że ludzie bliscy (bliźni) nagle stają się obcy? Zdaniem Tischnera, to, co najważniejsze, dzieje się w mowie. To w mowie >>objawia się<< nam drugi i my >>objawiamy się<< drugiemu. Słowo ma moc >>wskrzeszania do życia<<, ale może też >>zabić<<. Otwiera się przed nami przestrzeń wolności, która jest zarazem przestrzenią wielorakich zobowiązań.
Pytania i opisy Tischnera trafiają w sam środek naszego świata. Podzielona wspólnota narodowa, podziały biegnące przez rodziny, przybywający z różnych stron świata uchodźcy i imigranci. Ktoś nie jest zdolny podać chleba własnemu bratu, ktoś inny jedzie do Syrii czy Sudanu, by pomagać ludziom, których nigdy wcześniej nie widział na oczy. Tischner nie zajmuje się konkretnymi problemami, nie podpowiada, jak postąpić w tej czy innej sytuacji. Jedyne, co robi, to uświadamia nam, co właściwie się dzieje, kiedy stajemy jedno naprzeciw drugiego. Ale może to właśnie jest nam teraz najbardziej potrzebne”.
17. Dni Tischnerowskie odbędą się w dn. 20-22 kwietnia. Hasłem imprezy są słowa: Hasłem imprezy będą słowa: „Inny – Obcy – Bliźni”, a gościem głównym – wybitny socjolog i filozof Hans Joas, który wygłosi wykład zatytułowany „Potęga sacrum”, a następnie weźmie udział w „Jaskini filozofów”. W czasie Dni wręczona zostanie Nagrodę Znaku i Hestii im. Ks. J. Tischnera, którą w tym roku otrzymali: filozof Ireneusz Ziemiński, publicystka Ewa Siedlecka oraz założyciel wspólnoty Betlejem ks. Mirosław Tosza. Głównym organizatorem 17. Dni Tischnerowskich jest Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna w Krakowie. Współorganizują je: Instytut Myśli Józefa Tischnera, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Uniwersytet Jagielloński i Uniwersytet Papieski Jana Pawła II.
W środę 19 kwietnia o godz. 10 zapraszamy do Radia Kraków (al. Słowackiego 22) na „Lekcję czytania z Tygodnikiem Powszechnym”, którą poprowadzi Wojciech Bonowicz. W czasie „Lekcji…” pochylimy się nad tekstem Leszka Kołakowskiego „Niepewność epoki demokracji”.
Szczegółowy program 17. Dni Tischnerowskich można znaleźć tutaj.