Dopisali goście, dopisała publiczność, zachwycili artyści. Znów na każdym wydarzeniu były tłumy, a oklaskom nie było końca. Będziemy wspominać brawurowy spektakl „Do dna”, przejmujące „Czytanie Tischnera” z Dorotą Segdą, wykład Hansa Joasa o myśleniu Maxa Webera, Zawodowców z Bachledówki i ich „Odmienioną babę”, a także tegorocznych laureatów Nagrody Znaku i Hestii im. ks. Józefa Tischnera.
Nawet na otwierającej 17. Dni Tischnerowskie Mszy św. w kolegiacie Św. Anny wiernych było więcej niż zwykle. Mszy, odprawionej w środę 20 kwietnia o godz. 17, przewodniczył bp Grzegorz Ryś. Swoją homilię poświęcił fenomenowi wiary i potrzebie świadectwa, podkreślając wymiar świadectwa w życiu ks. Józefa Tischnera. Bezpośrednio po Mszy na Scenie im. S. Wyspiańskiego PWST – uczelni będącej w tym roku głównym organizatorem Dni – rozpoczął się spektakl „Do dna” przygotowany przez studentów Wydziału Wokalno-Aktorskiego pod kierunkiem Ewy Kaim. Publiczność, początkowo nieco zaskoczona zaproponowaną formułą (spektakl łączy ludowe teksty kurpiowskie ze współczesnymi aranżacjami i układami tanecznymi), w miarę trwania przedstawienia reagowała coraz goręcej, a na końcu nagrodziła młodych artystów długą owacją.
Drugi dzień 17. Dni Tischnerowskich – czwartek 21 kwietnia – rozpoczął się w tym samym miejscu. O godz. 14 na Scenie im. S. Wyspiańskiego PWST pojawiła się rektor tej uczelni Dorota Segda w towarzystwie filozofa Dobrosława Kota oraz poety i publicysty Wojciecha Bonowicza. Dorota Segda przeczytała fragmenty eseju ks. Józefa Tischnera „Inny” i wraz z pozostałymi gośćmi wzięła udział w rozmowie na jego temat. Cała trójka starała się odpowiedzieć na pytanie, jakim językiem posługuje się Tischner, czy można odnieść jego opisy do życiowego i teatralnego doświadczenia, a także które słowa i metafory pełnią w tych opisach rolę kluczową. Publiczności podobało się szczególnie to, że Dorota Segda odwoływała się do konkretnych spektakli, w których musiała na różny sposób zmierzyć się z opisywanym przez Tischnera „skrzyżowaniem dróg”.
O godz. 17 w Auli Auditorium Maximum UJ gość główny 17. Dni Tischnerowskich, wybitny niemiecki socjolog i filozof Hans Joas w ramach cyklu Colloquia Tischneriana wygłosił wykład zatytułowany „Potęga sacrum”, poświęcony myśli Maxa Webera i pojęciu „odczarowania”, które za jego sprawą zrobiło międzynarodową karierę. Uczony starał się pokazać, jak pojęcie to rozumiał sam Weber i w jakich kontekstach go używał. Jednocześnie zaproponował własny sposób opisania procesów, w stosunku do których używano terminu „odczarowanie”, pokazując, że procesy sekularyzacji i desekularyzacji nie są wcale tak proste do uchwycenia i zinterpretowania.
Po krótkiej przerwie, o godz. 18:15, rozpoczęła się „Jaskinia filozofów”, której hasłem przewodnim był temat tegorocznych Dni Tischnerowskich – „Inny. Obcy. Bliźni. Granice otwartości”. Obok Hansa Joasa w „Jaskini…” zasiedli: aktorka i działaczka społeczna Anna Dymna, filozof Steffen Huber oraz socjolog Piotr Sztompka. Dyskusja, którą poprowadził filozof Tadeusz Gadacz, krążyła wokół wielu tematów, w tym problemu uchodźców, wykluczenia „innych” i podziałów przebiegających przez polskie społeczeństwo. Rozmowie, podobnie jak wykładowi, przysłuchiwała się przeszło sześćsetosobowa publiczność.
Najwięcej wzruszeń dostarczyło uczestnikom 17. Dni Tischnerowskich spotkanie zorganizowane w sobotę 22 kwietnia przed południem. W Wyższej Szkole Europejskiej spotkali się nauczyciele i uczniowie ze szkół noszących imię patrona Dni, w szczególności – z likwidowanych gimnazjów. Przemówiła do nich najpierw Anna Dymna, która odczytała obszerne fragmenty tekstu o nienawiści i miłosierdziu napisanego przez ks. Tischnera na jej prośbę do koncertu na rzecz Kosowa. Potem w dyskusji o tym, co dał nam – a właściwie, jak podkreślili uczestnicy, co daje nam – Tischner, swoimi refleksjami podzielili się Barbara Bandoła i Stanisława Trebunia-Staszel, księża Andrzej Augustyński i Przemysław Bukowski, a także Kazimierz Tischner, prezes Stowarzyszenia „Drogami Tischnera”, które to wydarzenie organizowało. Nie zabrakło występów artystycznych: zaprezentowały się zespoły regionalne z Ratułowa i Szczawnicy, zespół wokalno-instrumentalny z Domosławic (ze specjalnie skomponowaną pieśnią inspirowaną tekstami Tischnera), a także Zawodowcy z Bachledówki – czyli uczniowie Szkoły Specjalnej Przysposabiającej do Pracy w Czerwiennem – z przedstawieniem „Odmieniona baba”. To ostatnie przedstawienie wywoływało z kolei salwy śmiechu na widowni, a to za sprawą niezwykle sugestywnej gry aktorów oraz dowcipnego scenariusza.
Bardzo ciepło publiczność przyjęła też tegorocznych laureatów Nagrody Znaku i Hestii im. ks. J. Tischnera. Uroczysta gala odbyła się znów na Scenie im. S. Wyspiańskiego PWST. Krótko po godz. 18 z rąk przewodniczącego jury ks. Adama Bonieckiego oraz przedstawiciela jednego z fundatorów nagrody, prezesa Henryka Woźniakowskiego wyróżnienia odebrali: filozof Ireneusz Ziemiński, publicystka Ewa Siedlecka oraz założyciel wspólnoty Betlejem w Jaworznie ks. Mirosław Tosza. Rozmowa z laureatami – prowadzona przez ks. Bonieckiego i Henryka Woźniakowskiego – skrzyła się humorem, ale nie brakowało w niej też momentów poważnych, a nawet podniosłych. Podczas imprezy, prowadzonej przez Jolantę Kogut, można było obejrzeć krótkie filmy poświęcone laureatom, przygotowane przez Krzysztofa Glondysa, a także posłuchać kwintetu jazzowego, który sprawił, że całe wydarzenie nabrało lekkości, tak potrzebnej w sobotni wieczór po tylu intelektualnych zmaganiach. Prorektor Beata Guczalska, w imieniu PWST, serdecznie podziękowała wszystkim instytucjom i osobom, które zaangażowały się w organizację 17. Dni Tischnerowskich i… zaprosiła za rok na kolejne.
Filmy o tegorocznych laureatach Nagrody Znaku i Hestii im. ks. J. Tischnera można obejrzeć tutaj.
A więcej zdjęć z imprezy – tutaj.
Autorem zdjęcia Hansa Joasa jest Adam Walanus.